- مدت پیشنهادی بازدید: 1 تا 4 ساعت
- ساعت بازدید: همه روزه 24 ساعته
- هزینه ورودی: رایگان
میدان امام یا نقش جهان که به عنوان یکی از مجموعه‌های تاریخی مهم شهر اصفهان شناخته می‌شود، یک میدان مستطیل شکل با ابعاد ۵۶۰ در ۱۶۰ متر می‌باشد که در مرکز اصفهان قرار دارد. این میدان که در دوران صفویه و در محل باغی به نام نقش جهان ساخته شد، در سراسر دوران حکومت شاهان صفوی از رونق برخوردار بود. ولی در دوره‌های بعدی دچار بی توجهی و رکود زیادی شد. در چهار گوشه این میدان بناهای تاریخی و تعداد زیادی از جاهای دیدنی اصفهان مانند عالی قاپو، مسجد شاه (امام) اصفهان، مسجد شیخ لطف الله و سردر قیصریه قرار دارد. همچنین علاوه بر این سایر جلوه‌های تاریخی و زیبایی که دور‌تا‌دور این میدان هستند بسیار چشم نواز است و بازارچه‌های اطراف این میدان هنوز هم مکان خوبی برای خرید سوغاتی‌های اصفهان است. این اثر تاریخی اولین بنای ایرانی است که در سال ۱۳۵۸ در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده است.
تاریخچه نقش جهان
میدان نقش جهان اصفهان در دوره تیموریان در ابعاد کوچتری ساخته شد. در زمان شاه عباس اول این میدان گسترش پیدا کرد و شکل کنونی این میدان در همین دوره ایجاد شد. پس از آنکه پایتخت ایران از اصفهان به شیراز تغییر یافت، اهمیت نقش جهان کمرنگ شد. این میدان و بعضی از بناهای تاریخی اطرافش در زمان قاجار تخریب شدند. با روی کار آمدن حکومت پهلوی، تمامی بناهای آن بازسازی شدند. این بازسازی همچنان نیز ادامه دارد.
میدان نقش جهان برروی زمینی بنا شد که قبل از آن باغ بزرگی به نام نقش جهان در آن قرار داشت. مساحت این میدان 85 هزار مترمربع، طول آن حدودا 500 متر و عرض میدان 165 است. در زمان شاه عباس اول و جانشینان بعد از او تمامی بازی های چوگان، برگزاری جشن ها و آئین ها، رژه قشون و همه نمایش های متفاوت در این مکان برگزار می‌شد. در اطراف این میدان بناهای تاریخی زیادی وجود دارد. بناهای تاریخی این میدان عبارتند از : مسجد شیخ لطف الله، کاخ عالی قاپو و مسجد جامع عباسی.
هنرمندان و معماران میدان نقش جهان
برای ساخته شدن این بناهای زیبا و بی نظیر تعداد زیادی از هنرمندان خلاق یرانی زحمت کشیده اند. تعدادی از هنرمندان دوران صفویه که در ساخت این بناهای تاریخی تلاش کرده اند عبارتند از : شیخ بهایی، استاد محمدرضا اصفهانی، استاد علی اکبر اصفهانی، رضا عباسی.
میدان نقش جهان مظلوم ترین بنای تاریخی اصفهان
در زمان قاجار میدان نقش جهان نیز مانند سایر بناهای تاریخی اصفهان دچار تخریب و آسیب شد. در زمانی که ایران دچار آشفتگی به علت حمله افغان ها بود، تا زمانی که حکومت قاجار روی کار بیاید عمارتی همچون نقاره خانه تخریب شد. در زمانی که پادشاهان قاجار همچون ظل السلطان وشاهزاده صارم الدوله بر روی تخت پادشاهی بودند مجموعه نقش جهان بسیار تخریب شد و تا مرز نابودی پیش رفت. در سال های آخر دوره قاجار حجره های این میدان تخریب شده بودند و کاشکاری های گنبد ها شکسته بود و تقریبا تمامی میدان نیاز به مرمت و بازسازی داشت.
ابنیه اطراف نقش جهان
بازار اصفهان بزرگترین بازار تاریخی خاورمیانه
این بازار که از قدیمی ترین و بزرگترین بازار های خاورمیانه است در سفرنامه های بسیاری از جهانگردان بزرگ دنیا از آن یاد شده است. در طبقه سوم آن نقارخانه ای بود که اوقات شرعی را اعلام می‌کرده است. بازار قیصریه از بهترین قسمت های میدان نقش جهان است. بین بازار قیصریه و بازار سنتی اصفهان تفاوت وجود دارد. این بازار سرپوشیده با طول 8 کیلومتر بزرگترین بازار سرپوشیده نقش جهان است.
مسجد شیخ لطف الله
یکی از بناهای تاریخی دور میدان نقش جهان، مسجد شیخ لطف الله است. این مسجد در ضلع شرقی نقش جهان قرار دارد. مسجد شیخ لطف الله به دستورشاه عباس اول ساخته شد. ساخت این مسجد 17 سال طول کشید. از سال 1011 ساخت این مسجد آغاز شد و در سال 1028 به پایان رسید. معماری این مسجد به عهده استاد محمدرضا اصفهانی بود و خوشنویس معروف زمان صفویه علیرضا عباسی کتیبه سر در آن را به خط ثلث نوشته است.
شاه عباس اول دستور ساخت این مسجد را برای قدردانی از شیخ لطف الله که یکی از علمای بزرگ شیعه و پدر زن خود نیز بود داد. در کنار این مسجد، مدرسه شیخ لطف الله قرار داشت برای آنکه شیخ لطف الله بتواند در آن تدریس کند. اما متاسفانه این مسجد تخریب شده است. مسجد شیخ لطف الله فاقد صحن و مناره است با این حال گنبد بزرگی دارد که ساختمان های کمی از این ویژگی برخوردارند.
کاخ عالی قاپو
این عمارت نیز به دستور شاه عباس اول ساخته شده است که دارای پنج طبقه و طبقه همکف است. هر کدام از طبقات این کاخ دارای تزئینات و نقاشی های بی نظیر است. نقاشی های این ساختمان به دست هنرمند و نقاش معروف دوره صفویه، رضا عباسی کشیده شده است. علاوه بر این نقاشی های مینیاتوری زیبا، گچبری های منحصر به فردی نیز در آن وجود دارد. در طیقه آخر که تالار صوت قرار دارد این گچبری ها صدای موسیقی را بدون پژواک در کل این تالار پخش می‌کنند.
مسجد شاه
در ضلع جنوبی میدان مسجدی قرار دارد به نام مسجد شاه که بعد از انقلاب مسجد امام نام گرفت. این بنا نیز به دستور شاه عباس در سال 1020 ساخته شده است. مسجد شاه علاوه بر فضای معنوی و تاریخی ای که دارد، معماری فوق العاده ای دارد که هر بیننده ای را مدهوش می‌کند.
