میدان ساعت تبریز

• ساعات بازدید: بازدید از میدان ساعت: همه روزه و در هر ساعتی/ بازدید از موزه میدان ساعت: همه روزه از ساعت 8 صبح تا 6 عصر. 
• آدرس: تبریز، در تقاطع خیابان‌های امام خمینی و خیابان ارتش، حوالی عمارت شهرداری، میدان ساعت.

یکی از قدیمی‌ترین بناهای تاریخی شهر تبریز، میدان ساعت این شهر است. بدون شک تا به امروز عکس‌هایی از این میدان زیبا در آلبوم توریست‌های داخلی و خارجی دیده‌اید. گفتنی است این میدان یکی از سمبل‌های شهر تبریز است. در ادامه با معرفی میدان ساعت تبریز و تاریخچه آن با ما همراه باشید.

معرفی میدان ساعت

میدان ساعت یکی از قدیمی‌ترین میدان‌های شهر تبریز است و به نام‌های برج ساعت، کاخ موزه شهرداری، عمارت شهرداری تبریز و برج ساعت شهرداری نیز شناخته می‌شود. این میدان در زبان عامه مردم به ساعات قاباغی با معنی جلوی ساعت نیز معروف است. میدان ساعت در مرکز شهر تبریز واقع شده است و درون آن برج ساعتی با ارتفاع 30.5 متر قرار دارد که بر روی این برج، ساعت بزرگ چهارصفحه‌ای وجود دارد. به دلیل وجود همین ساعت این میدان به میدان ساعت معروف شده است و بیشترین نامی که با آن معرفی می‌شود همین میدان ساعت است. ساعت زیبای درون برج ساعت هر 15 دقیقه یک بار با نواختن طنینی خوش و به اندازه سه بار گذشت زمان را به مردم گوشزد می‌کند. البته در هر ساعت نیز به تعداد همان ساعت نیز زنگ می‌زند. نکته جالب توجه در رابطه با این ساعت این است که تنها یک مورد مشابهاین ساعت در کل جهان وجود دارد و آن ساعت موجود در برج ساعت انگلیس است. هر دو این ساعت‌های منحصر به فرد کاملا شبیه به هم بوده و از یک نوع موتور بهره برده‌اند به همین دلیل هر دو آن‌ها هر 24 ساعت یک بار کوک می‌شوند.

امروزه میدان ساعت تبریز تبدیل به یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر شده است. البته تنها جذابیت این میدان برج ساعت آن نیست بلکه نورپردازی‌های زیبایی که در شب‌ها وجود دارد و همچنین برگزاری جشن‌های مختلف در این مکان گردشگران بسیاری را برای بازدید از این مکان به تبریز می‌کشاند.

تاریخچه میدان ساعت

در سال 1314 برج ساعت شهرداری تبریز به دستور حاج ارفع الملک جلیلی و با نظارت مهندسان آلمانی ساخته شد. عمارت شهرداری تبریز نیز در بین سال‌های 1314 تا 1318 شمسی به دستور رضاشاه پهلوی و در دوره شهردار حاج ارفع الملک جلیلی ساخته شده است. این مکان در سال 1377 با شماره 2055 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. 

معماری عمارت شهرداری تبریز

نمای بیرونی عمارت شهرداری از سنگ تراشیده شده است و اگر از بالا به آن نگاه کنید، شکلی مانند عقاب در حال پرواز را مشاهده خواهید کرد. سبک معماری این بنای تاریخی الهام گرفته از سبک بناهای ساخته شده در آلمان قبل از جنگ جهانی دوم است. مساحت کلی این بنا 9600 متر مربع است و دارای زیربنایی به اندازه 6500 متر مربع است.

موزه شهرداری تبریز، اولین موزه تاریخ شهرداری ایران

اولین موزه تاریخ شهرداری ایران در طبقه زیرزمین ساختمان شهرداری میدان ساعت تبریز تاسیس شده است و پس از کشور چین، این موزه در زمره اولین موزه‌های شهرداری در جهان قرار دارد. این موزه در سال 1386 و هم‌زمان با صدمین سالگرد نخستین بلدیه و یا همان شهرداری تبریز در 800 متر مربع و با هزینه یک میلیارد و صد میلون ریال راه‌اندازی شد. از ویژگی‌های جالب این موزه وجود اولین تاکسی و اولین ماشین آتش‌نشانی در شهر تبریز در این موزه است. به جز این دو مورد در موزه شهرداری تبریز آثار به جا مانده از بلدیه تبریز در چندین تالار نگهداری می‌شود که در ادامه با تالارها بیشتر آشنا خواهید شد.

تالار فرش: در این تالار فرش‌ها و قالی‌هایی با قدمت 110 سال وجود دارند. 12 تخته فرش موجود در این موزه به دستور ارفع الملک جلیلی در زمان تاسیس عمارت شهرداری بافته شده است و امروزه در تالار فرش موزه شهرداری تبریز نگهداری می‌شوند. گفتنی است در این تالار بزرگ‌ترین فرش ایران که در سال 1320 بافته شده است را نیز می‌توانید مشاهده کنید.

تالار اسناد: در این تالار اسناد مکتوبی چون نسخ خطی و کتاب‌های قدیمی وجود دارد.

تالار دوربین‌ها: در این تالار تاریخچه و روندی از شکل‌گیری دوربین‌های قدیمی نشان داده شده است. گفتنی است اکثر این دوربین‌ها توسط محمدعلی جدیدالاسلام به موزه دوربین اهده شده‌اند.

تالار صدا: یکی از جالب‌ترین تالارهای موجود در موزه شهرداری تبریز، تالار صداست که در آن سازهای بومی و کلاسیک ایرانی چون تار و سه تار، تار آذربایجانی، ساز عاشقی، دوتار جنوب خراسان، بالابان، نی انبان، سازهای آیینی و مذهبی، رادیو و تلفن‌های قدیمی و هر آن چه به صدا مربوط است، وجود دارد. 

تالار دفاع مقدس: در این تالار اسنادی از مقاومت ایرانیان در 8 سال جنگ دفاع مقدس موجود است. 

چگونه به میدان ساعت تبریز برویم؟

هم می‌توانید با استفاده از وسایل نقلیه مختلف و هم با استفاده از ماشین شخصی به این میدان بروید، از این رو روش‌های مختلفی برای رسیدن به میدان ساعت وجود دارد.

بهترین و سریع‌ترین روش برای رسیدن به میدان ساعت استفاده از اتوبوس‌های بی آر تی شهر تبریز است. همچنین به جز بی آر تی، این میدان در نزدیکی دو پایانه مهم اتوبوس‌های شهری تبریز به نام‌های سه راهی امین و خاقانی قرار دارد، از این رو با استفاده از اتوبوس‌های درون شهری نیز می‌توانید خود را به میدان ساعت برسانید.

برای رفتن به میدان ساعت از متروی شهر تبریز نیز می‌توانید استفاده کیند. در کنار این بنای تاریخی ایستگاه مترویی قرار دارد که مسیر آن تا ائل‌گلی ادامه پیدا کرده است. 

از آن جایی که میدان ساعت دقیقا در مرکز شهر تبریز واقع شده است، برای رسیدن به این مکان می‌توانید از تاکسی نیز استفاده کنید. تاکسی‌های متعددی در طول روز به سمت میدان ساعت در حرکت هستند.

اگر نمی‌خواهید از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید و به دنبال استفاده از ماشین شخصی خود هستید، باید حواستان به این نکته باشد که در نزدیکی این میدان جای پارکی پیدا نخواهید کرد زیرا در این محدوده چندین بازار مهم در تبریز وجود دارد و جای پارک‌ها به سرعت پر می‌شوند. از این رو لازم است از پارکینگ‌های تعبیه شده در این محدوده استفاده کرده تا ماشین خود را پارک کنید و پس از آن با کمی پیاده‌روی خود را به میدان ساعت برسانید.