قم که به عنوان یک استان مذهبی و کوچکترین استان ایران شناخته می‌شود، بر روی یک شاهراه ارتباطی قرار گرفته که شمال کشور را به جنوب آن متصل می‌کند و به همین دلیل هر سال گردشگران زیادی از جاهای دیدنی قم بازدید می‌کنند. طبیعت این استان بسیار خاص و تماشایی می باشد، چرا که با مسافرت به قم شما می توانید کویرهای بسیار زیبا، صحراهای پوشیده از نمک، شن‌های روان، تپه‌های خاکی، کوه‌های زیبا و تپه‌های طلایی این منطقه را مشاهده کنید و به این صورت تجربه‌ای جدید از ایرانگردی داشته باشید. جاذبه‌های تاریخی و مذهبی دسته دوم جاهای دیدنی قم هستند، که معروفترین آنها حرم حضرت معصومه (سلام الله علیها) می باشد. شاید در نگاه اول قم استان مناسبی برای گردشگری به نظر نیاید و در آن خبری از کوهستانهای پربرف، دریا، رودخانه و جنگل‌های انبوه نباشد، اما اطمینان داشته باشید که سایر دیدنی‌های این استان کویری می‌تواند خاطراتی به یاد ماندنی را در ذهن شما ثبت کند. در ادامه مطلب از سلطان سفر قصد داریم که جاهای دیدنی قم را خدمت شما معرفی کنیم، پس با ما همراه باشید.
مکان‌های مذهبی قم
حرم حضرت معصومه (س)
حرم حضرت معصومه (س) در قسمت مرکزی شهر قم قرار دارد و از غرب به مدرسه فیضیه، از جنوب به خیابان موزه و مسجد اعظم، از شرق به خیابان آیت الله مرعشی نجفی و از شمال به میدان آستانه منتهی می‌شود. حرم فاطمه معصومه در بنایی باشکوه و در قسمت میانی بقعه‌ای به طول و عرض ۹۵.۲ و ۲۰.۱ و ارتفاع ۲۰.۱ قرار گرفته و اطراف آن را دیواری به بلندی دو متر احاطه کرده است. تاریخ ساخت این زیارتگاه به سال ۹۵۰ هجری قمری باز می گردد و قسمت بیرونی دیوارهای آن را با کاشی های معرق کاری شده و ضریح آنچه به صورت مشبک کاری از جنس نقره تزیین شده است. حرم حضرت معصومه دارای ۸ در می باشد که 6 عدد از این درها در قسمت شرقی و دو در دیگر در ضلع غربی مرقد قرار گرفتند که یکی از آن درها به خیابان موزه و دیگری به مدرسه فیضیه می‌رسد.
مسجد جمکران
مسجد جمکران که در قسمت شرقی شهرستان قم، در فاصله ۶ کیلومتری شهر قم به سمت کاشان و در نزدیکی روستای جمکران قرار گرفته است. این مسجد که در گذشته به نامهای مسجد حسن بن مثله جمکرانی و مسجد صاحب الزمان شناخته می‌شده، حدود ۲۵۰ هکتار مساحت دارد. در روایات و اسناد تاریخی و مذهبی آمده است که در هفدهم ماه مبارک رمضان سال ۳۷۳ هجری قمری به دستور مستقیم حضرت امام زمان (عج) و توسط صالح حسن بن مثله ساخته شده است. همچنین گفته شده است که حضرت امام زمان دستور داده است تا بازدید کنندگان از این مسجد چهار رکعت نماز در آن به جا بیاورند، به این صورت که دو رکعت نماز احیا و دو رکعت نماز صاحب الزمان در این مسجد، ثوابی برابر با خواندن نماز در خانه کعبه دارد. در این مکان علاوه بر اهمیت مذهبی بالا، به عنوان یکی از جاهای دیدنی قم نیز به شمار می‌رود.
قبرستان شیخان قم
قبرستان شیخان قم که در نزدیکی حرم مطهر حضرت معصومه (س) واقع شده است، دارایی ۶ آرامگاه اصلی می‌باشد که متعلق به عالمان و عارفان است که در دوره های مختلف تاریخی زندگی می کردند و در این جا به خاک سپرده شدند. گفته می شود که پیشینه این قبرستان به زمان امامان شیعه برمی‌گردد و همین موضوع باعث اهمیت یافتن آن از نظر مذهبی و تاریخی شده است. در گذشته این قبرستان بسیار بزرگ تر از الان بوده و بابل آن نام داشته که در طی عملیات شهرسازی بخشی از آن تخریب شده و قسمت باقی مانده با نام قبرستان شیخان شناخته می‌شود. امروزه مقبره بیشتر از ۶۰۰ نفر از علما و بزرگان در این قبرستان قرار دارد که برخی از این افراد مهم عبارتند از: محمد حسین فاضل تونی، میرزا جواد ملکی تبریزی، زکریا ابن ادریس، زکریا ابن آدم، میرزای قمی و… در ضمن در این قبرستان دهها تن از شهدای جنگ تحمیلی و هر نفر از شهدای ۷ تیر سال ۱۳۶۰، به خاک سپرده شده‌اند.
کوه خضر نبی قم
کوه خضر نبی امروزه یکی از جاهای دیدنی قم است که از زمانهای قدیم مورد توجه عارفان و افراد خدا دوست بوده است. در حال حاضر بر بالای یک مسجد ساخته شده است که مردم هر سال برای زیارت و بازدید به آنجا می روند همچنین در روزهای تعطیل می توانید ببینید که افراد زیادی برای تفریح به اطراف این مسجد می آیند تا از بالای این کوه نمای شهر قم را مشاهده کنند. روایات و نقل قولهای به جا مانده از زمانهای قدیم نشان دهنده این است که در بالای این کوه غاری وجود داشته است که حضرت خضر در آن محل به عبادت خدا مشغول بوده و تا قبل از ساخت این مسجد نیز افراد معتقد برای خلوت با خدای خود به این غار می‌رفتند. مسیر دسترسی به مسجد خضر نبی به صورتی آماده شده است که افراد با توانمندی‌های مختلف و در سنین مختلف بتوانند مسیر کوهنوردی آن را به راحتی طی کنند. در ضمن در کنار این مسجد چندین شهید گمنام به خاک سپرده اند که همین باعث معنوی تر شدن فضای اطراف آن شده است.
مسجد جامع قم
مسجد جامع قم در نزدیکی دروازه ری، خیابان آذر و محله مسجد جامع شهر قم واقع شده و یکی از مکان‌های مهم تاریخی مذهبی این شهر به حساب می‌آید که از نظر معماری دارای اهمیت فراوانی است. برخی از از تاریخ دانان و باستان شناسان بر این باورند که این مسجد در قرن ششم هجری قمری و در دوره سلجوقیان ساخته شده و عده دیگری باور دارند که تاریخ ساخت این مسجد به سال ۲۵۶ هجری قمری باز می‌گردد و توسط ابوالصدیم حسن بن علی و به دستور امام حسن عسگری (ع) ساخته شده است. این مسجد که تقریباً در نوع خود بی نظیر است، همیشه مورد توجه بزرگان و علمای تمام دوران بوده است و از نظر مذهبی نیز دارای ارزش بسیار بالایی می‌باشد. یکی از نکات جالب در مورد این مسجد این است که یک صفحه سنگی در آن وجود دارد که یک خط مورب بر روی آن حکاکی شده و زمانی که آفتاب به وسط آن نزدیک می‌شود، زمان نماز ظهر را نشان می‌دهد.
مدرسه فیضیه قم
مدرسه فیضیه قم یکی از آثار تاریخی و مذهبی شهر قم می‌باشد که زمان ساخت آن به دوران صفویان باز می‌گردد. این مکان که از نظر مذهبی دارای ارزش بسیار زیادی است در کنار حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها قرار گرفته و دلیل نامگذاری آن این بوده است که آیت الله فیض کاشانی برای مدتی در شهر قم زندگی می کرده و به تدریس در این مدرسه می‌پرداخته است، از آن زمان به بعد این مدرسه را به نام مدرسه فیضیه میشناسند؛ علاوه بر این در طول تاریخ اساتید و علمای زیادی در این مدرسه به تدریس می پرداخته اند. این اثر تاریخی در نهم بهمن ماه ۱۳۸۶ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده و هر ساله افراد زیادی برای بازدید از آن به شهر قم می آیند.
آثار تاریخی قم
بازار قدیمی قم
بازار قدیمی قم یکی از جاهای دیدنی قم و آثار تاریخی مهم این شهر می‌باشد که نمایانگر معماری بی نظیر ایرانی در زمانهای قدیم است. این بازار دارای قسمتهای مختلفی مانند: دو راسته سر پوشیده با پوشش گنبدی و دارای دریچه های مخصوص تهویه هوا و نور رسانی، تیمچه و چهار سوق است. از آنجایی که شهر قم آب و هوای کویری دارد و تابستان های آن بسیار گرم زمستان‌های بسیار سرد است، این بازار را به صورت سرپوشیده ساخته اند تا آب و هوایی معتدل داشته باشد و برای ساخت آن از مصالحی مثل سنگ، آجر، گل و خشت استفاده کرده‌اند. قسمت های مختلف این بازار در بازه‌های زمانی مختلف ساخته شده اند، به این صورت که: بعضی از بخش‌های آن مربوط به دوران ایرانیان و سلجوقیان است، قسمت دیگر مربوط به دوران صفویه و قاجاریه، بخش دیگر در اوایل دوره پهلوی ساخته شده و قسمتهای جدیدی که به آن اضافه شده در زمان معاصر ما بنا شده است. اگر به دنبال یک بازارچه سنتی با حال و هوایی قدیمی هستید، مطمئن باشید که این بازارچه می‌تواند برای شما بسیار جذاب باشد.
سد کبار قم
سد کبار که تاریخ ساخت آن به ۱۷۰۰ سال پیش بازمیگردد، به عنوان قدیمی ترین سد قوسی جهان شناخته می شود و با تامین آب مورد نیاز دشت کبار باعث رونق کشاورزی در این منطقه شده است. این سد با داشتن ۲۵ متر ارتفاع از کف رودخانه و طول تاج ۵۵ متر، می تواند ۴۵۰,۰۰۰ متر مکعب آب را در پشت خود ذخیره کند. مصالح مورد استفاده برای ساخت این سد سنگهای لاشه شکل گرفته و تراشیده شده، مخلوط ماسه و ساروج، سفیده تخم مرغ و آهک و لوله‌های استفاده شده برای انتقال آب در آن از جنس سفال بوده است که آنها را به موزه ملی آب تهران انتقال داده‌اند. در ضمن نباید فراموش کرد که این سد یکبار در دوره صفویه مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
ساختمان هشتی
ساختمان خشتی یکی از جاهای دیدنی قم است که در نزدیکی بقعه خاک فرج قرار دارد. یکی از نکات جالب در مورد این ساختمان وجود یک چاه در در قسمت میانی آن است که در مورد آن دو روایت وجود دارد که نمی دانیم کدام یک به حقیقت نزدیکتر است: دسته‌ای از افراد باور دارند که سنگ حجرالاسود استفاده شده در کعبه از این مکان استخراج شده است؛ دسته دوم بر این باورند که این چاه در زمانهای قدیم به منظور استخراج آب شده ولی به دلیل وقوع زلزله و نفوذ گازهای زیرزمینی به درون آن، این چاه بدون نیاز به مواد سوختنی شعله ور شده و تا مدت زیادی به عنوان یکی از ساعات شک ده بزرگ مربوط به زرتشتیان، در این محل قرار داشته است.
مقبره های گنبد سبز قم
مقبره‌های گنبد سبز قم که در باغ گنبد سبز چه دهی به آن دروازه کاشان نیز می گویند، واقع در قسمت شرقی شهر قم قرار دارند. درون این باغ سه بنای تاریخی با گنبدهای بسیار زیبایی سبز رنگ وجود دارد که مربوط به آرامگاه بزرگان خاندان صفوی هستند. بر اساس اسناد تاریخی یکی از این مقبره‌ها محل خاکسپاری خواجه اصیل الدین و حاکم دیگر در دوران صفوی است که در سال ۷۶۱ بنا شده است، مقبره بدی که در سال ۷۹۲ ساخته شده مربوط به سه فرمانده مهم در دوران صفوی و مقبره شمالی به دلیل خراب شدن کتیبه‌ای که بر روی آن نصب شده بوده، معلوم نیست که مربوط به چه شخصی بوده و تنها هست زده می‌شود که این مقبره مربوط به اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم هجری قمری است. دو مقبره قدیمی به شکل استوانه‌ای منتظم هستند که نمای بیرونی آن ۱۲ وجهی و نمای داخلی آن هشت ضلعی می‌باشد، اما گنبد شمالی که مربوط به شخص یا اشخاص نامعلومی است و نمای داخلی و خارجی آن هر دو هشت ضلعی هستند.
پل علیخانی قم
پل علیخانی قم که در ابتدای بازار سنتی قم و قسمت داخلی این شهر واقع شده، یکی از بناهای تاریخی دوره صفویه می باشد که در در سال ۱۲۹۲ هجری قمری مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. مرحله بعدی بازسازی ها بر روی این پل در حدود سال ۱۳۲۰ انجام شده و در حال حاضر ۹۶ متر طول و ۱۰ متر عرض دارد. سنگ نوشته‌ای که مربوط به دوران صفویه در بنای اصلی این پل کشف شده نشان دهنده این است که پل دارای ۱۱ دهنه بوده و به مرور زمان و بعد از بازسازی ها این دهنه ها تعداد کمتری پیدا کرده است و در عوض طاق‌های هر دهنه ارتفاع بیشتری نسبت به آن زمان دارد.
روستای وشنوه قم
روستای وشنوه قم چه در بخش کهک و در فاصله ۶۶ کیلومتری از جنوب شرقی شهر قم قرار گرفته است، یک منطقه باستانی بسیار زیبا و خوش آب و هوا است که گفته می شود که پیشینه آن به چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. یکی از زیباترین جاهای دیدنی قم که می توانید در آنجا طبیعتی زیبا و بکر را ببینید، همین روستا می باشد و هر ساله طبیعت گردان و گردشگران زیادی به این منطقه سفر می کنند. در این منطقه شما می توانید اماکن و خانه های تاریخی و مذهبی بسیار زیادی را ببینید، همچنین ساختار پلکانی روستای وشنوه یکی دیگر از دیدنی‌های اصلی این منطقه به حساب می‌آید. در فاصله شش کیلومتری این روستا و در دامنه کوهستان اردهال یک غار بسیار زیبا و شگفت انگیز وجود دارد که دیدن آن همیشه برای افراد ماجراجو جذاب بوده است. مردم این منطقه معمولاً به دامداری و کشاورزی مشغول هستند و شما می توانید در دره‌های اطراف این روستا درختان گردو و بادام بسیار قدیمی که از گذشته های دور به جا مانده است را مشاهده کنید. جالب است بدانید اسناد تاریخی نشان دهنده این هستند که اولین معدن مس ایران، در این روستا قرار دارد داشته است.
خانه ملاصدرا قم
خانه ملاصدرا یکی از جاهای دیدنی قم می باشد که پیشینه ساخت آن به دوران صفویه باز می گردد، در بافت قدیمی روستای کهک و در جنوب استان قم قرار دارد. این خانه متعلق به یکی از بزرگترین و معروفترین حکمای اسلامی و فلاسفه ایرانی در قرن یازدهم هجری می باشد. نام اصلی این شخص محمد بن ابراهیم یحیی شیرازی این بود که به او لقب صدرالمتالهین را داده بودند. گفته می‌شود که ملاصدرا بعد از به پایان رسیدن تحصیلات فلسفی و عرفانی خود به این مکان مهاجرت کرده و به مدت ۱۵ سال در این خانه زندگی می‌کرده است. این خانه بسیار زیبا با سقف گنبدی شکل خود و گچ بری‌های ساده، معماری جالبی را برای شما به نمایش می گذارد. علاوه بر آن شیشه کاری رنگی پنجره‌ها و نورگیرهای این ساختمان باعث می‌شوند که فضای قدیمی و دلنشینی به وجود بیاید که دیدن آن برای شما لذت بخش خواهد بود.
کاروانسرای دلاک
کاروانسرای دلاک که یکی از جاهای دیدنی قم می باشد که در کنار پل دلاک و در روستای ملک آباد نزدیکی شهر قم واقع شده است. پیشینه ساخت این کاروانسرا به دوره صفویه باز می گردد و مصالح اصلی که برای ساختن این بنا استفاده شده، آجر و سنگ می باشد. در ورودی این ساختمان تاریخی دو ستون وجود دارد و با آجر تزیین شده است. یک کاروانسرا مانند سایر بناهای تاریخی مشابه دارای یک حیاط ۸ ضلعی می باشد که در اطراف آن می‌توان ایوان ها و اتاق های زیادی را دید. متاسفانه در سال‌های اخیر به دلیل عدم توجه و رسیدگی سازمان میراث فرهنگی این ساختمان در حال تخریب است، اما مطمئن باشید که هنوز افراد دوستدار مکان های تاریخی می توانند از دیدن این کاروانسرا لذت ببرند.
کاروانسرای دیرگچین
کاروانسرای دیر گچین یکی از جاهای دیدنی قم می باشد که از دوران ساسانیان به جا مانده است. این کاروانسرا که در مرکز پارک ملی کویر و در فاصله ۸۰ کیلومتری از شهر قرار دارد یکی از مکان‌های دیدنی مهم استان قم به شمار می‌آید. اسناد و متون تاریخی به جا مانده از زمانهای قدیم به ما نشان می‌دهد که این کاروانسرا در زمان اردشیر ساسانی ساخته شده و به این صورت که قدمت آن به ۱۷۵۰ سال پیش باز می‌گردد که در آن زمان یکی از کاروانسراهای پررونق ایران به حساب می‌آمده است. در دوران صفویان و سلجوقیان این کاروانسرا مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و همچنین در زمان قاجار قسمتهای جدیدی به آن اضافه شده است. دلیل نامگذاری این کاروانسرا تحت عنوان گچین این بوده است که عمده مصالح استفاده شده در آن گچ می‌باشد؛ البته بهتر است بدانید که در زمانهای مختلف این کاروانسرا نام‌هایی مانند: «دیرالجص، رباط و گنبد اردشیر» داشته است. این کاروانسرا به دلیل داشتن امکانات، قدمت و وسعت بسیار بالا، به عنوان مادر کاروانسراهای ایران به حساب می‌آید و در صورتی که به شهر قم سفر کردید دیدن این کاروانسرا را به هیچ وجه از دست ندهید.
قلعه قمرود
قلعه قمرود که در بخش شمالی سفید کوه و اطراف قمرود واقع شده، یکی از جاهای دیدنی قم می باشد که متعلق به دوران اشکانیان است. گفته می شود که در زمان صفویه، یکی از افراد با نفوظ در آن دروه، نزدیک این ساختمان تاریخی قلعه دیگری ساخته که برای اسکان خانواده و اطرافیانش از آن استفاده می‌کرده است. این قلعه که در شرق قلعه قدیمی قمرود قرار داشته و دارای یک بازارچه بزرگ و یک حیاط مرکزی که در اطراف آن حیوان و اتاقهای قرار دارد بوده است. ساختمان این قلعه دارای دو طبقه و بادگیرهایی می باشد که به خنک شدن هوا در این منطقه کویری کمک می کنند. متاسفانه امروز توجه به این آثار تاریخی بسیار کم شده و از آن جایی که روستای قمرود در حال گسترش است و ما شاهد این هستیم که بخش‌هایی از این آثار تاریخی در حال تخریب هستند
حمام حاج عسگر خان قم
حمام حاج عسگرخان قم که در قسمت شمالی راسته بازار و بافت قدیمی شهر قرار دارد، یکی از آثار تاریخی این شهر است که بنا بر کتیبه ای که در ورودی این حمام است شده، تاریخ ساخت آن به سال ۱۲۱۶ هجری قمری باز می گردد. این حمام دارای سه بخش می باشد که یکی از این بخش ها مربوط به چال حوض و دو بخش دیگر مربوط به قسمت های حمام مانند رخت کرد و محل اصلی شست و شو هستند. یکی از نکات جالبی که در مورد این همان باید بدانید این است که تغییرات به وجود آمده در روشنایی و سیستم حرارتی این حمام قدیمی باعث شده است که این روزها نیز شاهد استفاده مردم محلی از از آن باشیم، همچنین شما می توانید از این حمام استفاده کنید که قطعاً تجربه ای جدید برای شما خواهد بود.
خانه تاریخی زند قم
یکی از جاهای دیدنی قم، خانه تاریخی زند می باشد که این روزها به موزه مردم شناسی معروف است و در محله گذر قلعه، واقع در بافت قدیمی قم و در کوچه باریکی قرار دارد. پیشینه ساخت این خانه به اواخر دوران قاجار باز می گردد و شما می توانید از معماری زیبایی که برای ساخت این حمام استفاده شده است لذت ببرید. در دو طرف این خانه قدیمی دو تابلو نصب شده که نشان دهنده سال ثبت ملی و سال اضافه شدن این اثر تاریخی به فهرست آثار ملی می باشند. در صورتی که علاقه دارید با فرهنگ و منش مردم این منطقه آشنا شوید، خانه تاریخی زند می تواند مکان بسیار مناسبی برای شما باشد.
خانه یزدان‌پناه
در بیشتر شهرهای تاریخی مانند قم، خانه‌های قدیمی زیادی وجود دارد که اکنون به موزه‌های هیجان انگیزی تبدیل شده‌اند. خانه یزدان‌پناه یکی از این خانه‌ها است. منزلی که در دوران قاجار و پهلوی ساخته شده و قدمت آن به 70 سال پیش باز می‌گردد. این خانه موزه صنایع دستی است و آثار آن شامل رشته‌های سفال و سرامیک، خرمهره، معرق چوب، قلمزنی روی مس، نقاشی روی شیشه، تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی و همچنین لباس‌های سنتی استان می‌باشند. این صنایع در تمام بخش خانه قرار گرفته است. این منزل در خیابان باجک قرار گرفته است.
باغ گنبد سبز
در انتهای خیابان چهار مردان قم، کنار گلزار شهدا و در شرق قم، باغ کوچکی قرار دارد که به آن باغ گنبد سبز می‌گویند. سه اثر تاریخی مشهور قم نیز در این بخش قرار گرفته‌اند. مردم محلی این منطقه را به نام دروازه کاشان میشناسند. گندها نیز دروازه کاشان معروف‌اند. این مجموعه دارای 3 گنبد هستند که هرکدام مرقد 3 شخص مهم هستند. دو گنبد با توجه به کتیبه‌های قدیمی و صحبت‌های مردم قدیمی، آرامگاه امرای خاندان علی صفی هستند. این خاندان فرمانروایان مستقل قم در قرن هشتم هجری قمری بوده‌اند. گند سوم به دلیل از بین رفتن کتیبه مشخص نیست مربوط به چه کسی است. اما بدون شک یکی دیگر از افراد خاندان علی صفی است. افراد بومی قم به این مجموعه 3 گنبده مدفن سعد، سعید و مسعود می‌گویند.
جاذبه های طبیعی قم
دره قاهان قم
دره قاهان یکی از جاهای دیدنی قم است که در بخش انتهایی استان قم و نزدیکی مرز استان مرکزی قرار دارد. برای دیدن این دره بسیار زیبا که طول آن به ۳۰ کیلومتر می‌رسد، باید به کیلومتر ۳۵ جاده ساوه به سلفچگان واقع در استان قم بروید. این دره سرسبز دارای روستاهای زیادی مانند قاهان، کاسوا، جمزقان،آقلک، انجیله، نویس و بنابر است. در بین این روستاها انجیله، کاسوا و نویس دارای آب و هوای کوهستانی هستند و محل مناسبی برای تفریح و گردش در فصل بهار و تابستان می‌باشند. آب این منطقه از طریق قنات‌های زیادی که در گذشته حفر شدت، تامین می‌گردد. در صورتی که اهل طبیعت گردی و دیدن مکان‌های طبیعی و بکر هستید، بهتر است که این منطقه بسیار زیبا را از دست ندهید.
دریاچه حوض سلطان قم
دریاچه حوض سلطان یکی دیگر از جاهای دیدنی قم می باشد که حدود ۴۰ کیلومتر از شمال شهرستان قم فاصله دارد. این دریاچه که در کنار بزرگراه خلیج فارس واقع شده حدود ۸۵ کیلومتر از تهران فاصله دارد و همین باعث می شود که پایتخت نشینان بتوانند راحت به این منطقه مسافرت کنند. این دریاچه نمک دارای مساحتی در حدود ۲۴۰ کیلومتر مربع می باشد و در قسمت شمالی این دریاچه شما می توانید رشته کوه‌های البرز را مشاهده کنید. دریاچه نمک حوض سلطان دارای دو چاله مجزا می‌باشد که یکی از آنها به نام حوض مره و دیگری به نام حوض سلطان شناخته می‌شود و این دو چال به وسیله یک آبراه باریک به هم متصل شده‌اند.
آبشار نوهاقان قم
آبشار نوقاهان که یکی از زیباترین جاهای دیدنی قم به شمار می رود در فاصله ۸۱ کیلومتری از شمال غربی شهرستان قم، بخش خلجستان و روستای قاهان قرار دارد. آب این آبشار که از کوهستانهای اطراف این روستا سرچشمه می گیرد بسیار پاک و زلال است. بهترین زمان برای مسافرت به این منطقه فصل بهار و تابستان می‌باشد، چرا که علاوه بر آب و هوایی خوب این منطقه شما می توانید از جریان آبشار بر روی صخره‌های کوهستانی و همچنین مناظر زیبا و جذابی که در این منطقه به وجود می‌آید لذت ببرید. این منطقه برای کوهنوردان و افراد دوستدار طبیعت می‌تواند بسیار جذاب باشد چراکه چشمه‌های متعدد و کوهستانهای این منطقه مناظر طبیعی بسیار زیبایی را به وجود آورده اند.
پارک ملی کویر قم
پارک ملی کویر قم با داشتن شن‌های روان، تپه های طلایی، بیابان های پوشیده از نمک و شب های صاف و پرستاره؛ یکی از جاهای دیدنی قم می باشد که برای توریست های که از خارج از کشور به این منطقه می آیند، جذابیت بسیار بالایی دارد. این منطقه کویری یکی از مهم‌ترین و بزرگترین مناطق اکولوژی ایران محسوب می شود که تنوع گونه های گیاهی و حیوانی بسیار بالایی دارد و در جهان نمونه های مشابه با آن را به سختی می توان پیدا کرد. در سال ۱۳۴۳ هجری شمسی قسمتی از این منطقه به عنوان پارک ملی مشخص شد که دارای ۶۰۰ هزار هکتار مساحت می باشد. این پارک ملی که در استان‌های قم و تهران واقع شده، دارای طبیعتی بسیار بکر و زیبا و آثار باستانی متنوعی است که هر بیننده ای می تواند از آن لذت ببرد.
گنبد نمکی قم
یکی از جاهای دیدنی قم که در پانزده کیلومتری جاده قم به جعفریه واقع شده است، کوه نمک قم یا گنبد نمکی قم می باشد که تاریخ زمین شناسی به وجود آمدن این گنبد نمکی به حدود ۶۰ میلیون سال پیش باز می‌گردد. گنبد نمکی طغرود از این جهت دارای اهمیت زیادی است که تنها گنبد نمکی متقارن در جهان به شمار می آید و علاوه بر آن دریاچه کوچکی را در دل خود را داده است که همین باعث منحصر به فرد بودن این جاذبه طبیعی می گردد. طول این گنبد به سه کیلومتر می رسد و بدنه آن را بلورهای نمک به صورت گره های کنگره دار و مشخصی کنار هم قرار گرفته اند تشکیل داده که همین باعث زیباتر شدن این کوه نمک زیبا شده است.
