ساردوئیه جیرفت

بخش ساردوئیه یکی از قدیمی‌ترین بخشهای شهرستان جیرفت بوده و در شمال غربی این شهرستان قرار دارد و مرکز آن شهر درب بهشت بوده و بیش از80 سال قدمت بخشداری آن می باشد تاریخ تاسیس بخشداری ساردوئیه در 1316/8/16می باشد
این بخش با دارا بودن مردمی فرهیخته و طالب علم و معرفت یکی از بخشهای سرآمد در سطح شهرستان و حتی استان به شمار می آید . در فصول مختلف سال طبیعتی مثال زدنی و فوق‌العاده دارد که هر بیننده ای را به خود جذب می کند. این بخش شامل سه دهستان ساردوئیه، دلفارد و گور می باشد که هرکدام خصوصیات اقلیمی و آب و هوایی و کشاورزی خاص خود را دارد و به بخش تنوع دلپذیر و ویژه ای بخشیده است .این بخش با دارا بودن مردمی دیندار و انقلابی و با تقدیم شهدای زیادی دین خود را به اسلام و انقلاب ادا نموده است اما هرگز به حق خود در زمینه توسعه نرسیده است.
مردم متدین ساردوئیه در طول ایام متوالی بخشی از وقت خود را به زیارت امامزاده و راز و نیاز با آن بزرگوار سپری و با توسل به آن بارگاه رفیع با اعتقادی راسخ مشمول کرامات و الطاف آن بزرگوار گردیده‌اند ، که در اذهان همگان نقش بسته است . بر همین روال همیشگی عموما" خود را ملزم به برگزاری هر ساله روضه خوانی امام حسین (ع) در منازل خود با شیوه سنتی همیشگی می دانند که نسل به نسل منتقل و اجرا می‌گردد. با توجه به گسترش تحصیل علم در بین خانواده های این بخش ، اکثر قریب باتفاق جوانان این دیار کهن در سطوح مختلف در مراکز علمی و مدیریتی کشور و استان و شهرستان منشأ خیر و خدمت می‌باشند، اما سنت های زندگیهای گذشتگان در جامعه امروزه منطقه علیرغم توسعه جوامع صنعتی کاملا" مشهود است، این شیوه عملکرد در رفتارهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی اهالی ملموس است در مناسبت‌های گوناگون و مراسم های مذهبی و جشن های عمومی و شخصی و برنامه های متعدد ، آداب و رسوم پیشینیان جایگاه خود را دارد برای مثال: در روضه خوانیها هنوز برگزاری مراسم و نوحه خوانی‌ها به سبک قدیم و یا در مراسم عروسیها: شب حنا بندان ساز و دهل و چوب بازی و روگشای عروس یا پا انداز داماد و ... اجرا می‌گردد
محصولات طبیعی ساردوئیه:
محصولات باغی و زراعی: انواع مرکبات ( پرتقال ، لیموشیرین ، لیموترش ، نارنگی ، گریپ فروت و ... ) زیتون ، انار ، انجیر ، بادام ، انگور ، گردو ، زردآلو ، هلو ، سنجد ، گیلاس ، سیب ، گلابی گندم ، جو نخود ، لوبیا ، عدس ، کنجد ، سیب زمینی ، پیاز ، سیر ، کدو ، بادمجان ، فلفل ، خیار سبز ، شلغم
ب: فرآورده های دامی و طیور و آبزیان : کره ، روغن ، پنیر ، کشک ، شیر ، ماست ، دوغ ، کرک ، پشم ، گوشت قرمز ، گوشت سفید ، مرغ ، تخم مرغ ، ماهی قزل آلاج : صنایع دستی روستائی و عشایری : قالی ، گلیم ، چادر شب ، جاجیم ، پشتی ، پته ، خورجین ، جوال ، نمد ، سیاه چادر  (پلاس)
د: محصولات طبیعی مراتع و کوهها : کسور ، بنه (پسته وحشی ) ، کتیرا ، آلاله ، آویشن ، گل و گیاهان داروئی ، زیره ، صمغ ( بنه و کال ) ، عسل ، قارچهای کوهی و انغوزه

تقسیمات اراضی بخش ساردوئیه:
 یکی از بخش های شهرستان جیرفت در استان کرمان است مرکز بخش ساردوئیه شهر درب بهشت می باشد 
مساحت: 3165 کیلومتر مربع و جمعیت: 36436نفر مطابق سرشماری نفوس و مسکن سال 1390
 موقعیت جغرافیایی و وضعیت آب و هوایی :
این بخش در شمال شهرستان جیرفت قرار گرفته و فاصله آن تا مرکز شهرستان بیش از 80 کیلومتر است از نظر آب و هوائی سرد و در برخی نقاط معتدل می باشد که در همه فصول سال بخصوص فصل ای بهار و تابستان به دلیل آب و هوای مطلوب و جود چشمه سارهای طبیعی ، کوهستانهای سرسبز و وجود آستان مقدس امامزاده سلطان سید احمد (ع) پذیرای گردشگران و زائرانی از اقصی نقاط ایران اسلامی بخصوص جنوب و جنوب شرق کشور است .
بخش ساردوئیه شامل سه دهستان 1:دهستان ساردوئیه به مرکزیت درب بهشت با 98 روستا و 193 مزرعه 2:دهستان دلفارد به مرکزیت رضی آباد با 92 روستا و 72 مزرعه 3:دهستان گور به مرکزیت صاحب اباد   77روستا و 72مزرعه
 ویژگیهای اجتماعی : فامیلهای ساکن در بخش عبارتند از : شریف – شریفی – مقبلی – مشایخی – صالحی – رئیسی – کریمی – اسفندیاری – صالحی – شهدادی – فاریابی – عادلی – شاهرخی – حسینی – آستانی –عرب- بهرآسمانی – کوهستانی – امیری -روزپیکر – امیرتیموری – مجاز – دلفاردی - سلطانی – عابدینی – امیرمحمودی – امیرمحمدی – رستمی-سلیمانی - افضلی- مارزی - محمدی –فراشی –برخوری –مسلمی –قاسمی شهداء و ایثارگران: تعداد 161 شهید ،150جانباز و 14 آزاده سرافراز
شرایط بالقوه جهت ایجاد زمینه توسعه پایدار:
1-وجود اراضی حاصلخیز جهت زراعت و ایجاد باغات سردسیری و مرکبات 2-وجود معادن مختلف شامل سنگ آهن ،مس،کاءولن ،مرمر،فلدسپات و...3-وجود مکانهای زیارتی و سیاحتی و جاذبه های گردشگری و طبیعت بکر4-وجود منابع طبیعی خدادادی و محیط زیست بکر 5-وجود نیروهای انسانی متخصص و متعهد در سطوح عالی علمی و مدیریتی در طی سالهای گذشته زیرساختهای فراوانی جهت شهرستان شدن این بخش ایجاد شده است که از آن جمله می توان به استقرار ادارات وارگانهای مختلفی مانند بانک – جهاد کشاورزی – آب و فاضلاب – شهرداری – دهیاریها – برق – اداره راه و ترابری – هلال احمر – مرکز بهداشت و ... اشاره نمود امکانات آموزشی و ورزشی و مذهبی و بهداشتی و تولیدی این بخش شامل 21 مدرسه ابتدائی 4 مدرسه راهنمایی 4 مدرسه متوسطه 2 پیش دانشگاهی 12 مرکز تولیدی که در حال افزایش میباشند و 2 درمانگاه و یک مرکز بهداشت و 2 دفتر مخابراتی و 1 سالن ورزشی بیش از 30 زمین خاکی 55 مسجد 2تکیه و 4 زیارتگاه که شا خصترین آن حرم مطهر امامزاده سلطان سید احمد(س) واقع در شهر درب بهشت میباشد           
 میزان اراضی زیر کشت گردو 4430 هکتار که میزان 3130 هکتار آن بارور میباشد با میزان تولید سالیانه 7520 تن که تماما" در بازارهای داخلی کشور به مصرف میرسد.-          میزان اراضی زیر کشت مرکبات 1350 هکتار میباشد با میزان تولید سالیانه 40500 تن که تماما" در بازارهای داخلی کشور به مصرف میرسد
  اراضی زیر کشت سایر درختان میوه سردرختی و سیاه ریشه از قبیل سیب درختی ، زردآلو ، گیلاس ، هلو ، گلابی، شلیل ، انار ، آلو و...میزان 2155 هکتار میباشد با متوسط تولید سالیانه 40775 تن که تماما" به مصرف بارارهای داخلی میرسد
 میزان اراضی زیر کشت محصولات زراعی 1460 هکتار شامل محصولات گندم ، جو ، سیب زمینی ، پیاز، عدس ، نخود ، لوبیا، خلر ، یونجه و اسپرس ، خیارسبز ، کدو ، گوجه و ... میباشد با متوسط تولید سالیانه 13810 تن که تماما" در بازارهای داخلی توزیع و مصرف می شود
 تعداد مزارع پرورش ماهی : چهار مزرعه پرورش ماهی از نوع ماهی قزل آلا میباشد با تولید سالیانه 25 تن (یک مورد آن تولید بچه ماهی به تعداد 119000 قطعه در سال می نماید.)
 آثار تاریخی:
1-    مهم ترین اثر تاریخی ساردوئیه گنبد و بارگاه و مقبره سلطان سید احمد (ع) است که بنای اولیه آن مربوط به قرن سوم هجری میباشد که زیارتگاه جمع کثیری از اهالی جنوب کشور بلاخص در فصل تابستان و پایگاه نشر فرهنگ و معارف اسلامی ، برگزاری مراسمات مذهبی و مناسبتهای ملی است
2-زیارت شیخ بختیار واقع در روستای دربمزار شیخ بختیار واقع در جنوب دهستان دلفارد
3-زیارت سید حسین واقع در روستای کرنگ و سرلرد جنوب دولت آباد بهرآسمان4-ساختمان قدیمی مدرسه ابتدائی واقع در مرکز بخش ( شهر درب بهشت )متعلق به سال 1302 هجری شمسی است .
5-کاروانسرای مخروبه و قدیمی واقع در گردنه سربیژن است متعلق به دوره سلجوقیان است همچنین در تاریخ کرمان از مدرسه ای در سربیژن نام برده شده که در زمان محمد شاه بن ارسلان سلجوقی ساخته شده که تخریب گردیده
6-آثار قلعه و بارگاه ناصرخان گوری واقع در روستای گور
جاذبه های گردشگری :
شرایط جغرافیایی و اقلیمی ، پوشش گیاهی متراکم ، مزارع و باغات متنوع ، قنوات و چشمه سارها و رودخانه ها ، دره های پر آب ، ارتفاعات سر به فلک کشیده ، رشته کوهها و مراتع سرسبز ، روستاها و آبادیهای به هم پیوسته ، آب و هوای سرد و خنک و قرارگرفتن در حد فاصله 700 تا 3750 متر اختلاف از سطح دریا همه بخش ساردوئیه را به یک مجموعه عظیم گردشگری با جاذبه های بی نظیر تبدیل کرده که هر نقطه از این منطقه وسیع و گسترده دیدنی و پرجاذبه است . اما به صورت نمونه مواردی ذکر میگردد:
1-دره زیبا و نادر و ییلاقی دلفارد به عنوان بزرگترین مرکز طبیعی جنوب در فاصله 20 کیلومتری شهر گرمسیر جیرفت
2-آبشار گلم دختر کش ( کراء دلفارد)
3-آبشار ده والی4- بام مسکونی ایران ( غریب شاهی ، چاهان و دوچار با گستره وسیع چمنزارها واقع در ارتفاع 3400 متری از سطح دریا )5-    کوههای سربه فلک کشیده بهرآسمان ( کوه نشانه با ارتفاع 3875 متر )6- ارتفاعات و کوههای پوشیده از پوشش گیاهی متراکم و متنوع و اشجار ( بنه و کهکم ) دیمند و گویگان و شرق دلفارد7-آبگرم های گور ، دیمند که خاصیت درمانی دارند
8-باغ طبیعی منحصر به فرد انار شیطان جنوب دلفارد ( گلپرک )
9-گردنه برفگیر سربیژن با پوشش درختان نادر اورس
10:آبشار گلی جنی روستا سه چشمه و باغات گیلاس روستا سه چشمه که در فصل بهار موقع شکوفه های درختان گیلاس از مناظر دیدنی بوجود می‌آورد حدود 70هکتار باغ گیلاس در این روستا این روستا را به عنوان اولین تولید کننده گیلاس و همچنین وجود باغات انواع درختان سردسیری این روستا رابه عنوان برترین تولید کننده محصولات سردسیری در شهرستان جیرفت نموده است
11:منطقه گردشگری ده شیخو در روستا ده شیخو دهستان بخش ساردوئیه
12:منطقه گلی گازر دره رود یکی از مناطق بکر ودیدنی

نوشته شده توسط : یوسف شهدادی مسول شورای اسلامی روستا سه چشمه(ساردوئیه)