یکی از شهرهای زیبای ایران که دارای طبیعت فوق‌العاده زیبا و دوست داشتنی است، شهر کلیبر استان آذربایجان شرقی است. کلیبر به جنگل‌های زیبا و سرسبزش معروف است و سالانه گردشگران بسیاری برای جنگل نوردی و همچنین لذت بردن از آب و هوای بی نظیر این شهر، به آن جا سفر می‌کنند. در این مقاله به معرفی این شهر تاریخی و زیبایی های طبیعت کلیبر پرداخته‌ایم، پس اگر قصد سفر به شهر کلیبر را دارید، خواندن این مقاله را از دست ندهید تا با جاذبه‌های طبیعی این بهشت زیبا آشنا شوید.
کلیبر کجاست؟
شهر کلیبر که یکی از توابع استان آذربایجان شرقی است، در شمال شرق شهر اردبیل و در 222 کیلومتری آن قرار گرفته است. به دلیل قرار گرفتن در منطقه‌ای کوهستانی، آب و هوای این شهر در روزهای گرم سال معتدل بوده و همین مورد موجب شده کلیبر به یکی از بهترین شهرهای ییلاقی ایران تبدیل شود. جنگل‌های سرسبز این شهر زیبا آن جا را به بهشتی کوچک تبدیل کرده است.
در گذشته شهر کلیبر را با بذ یا بذین می‌شناختند. کلیبر پایگاه بابک خرمدین از اسطوره‌های ایرانی بوده است. بابک خرمدین حدود 20 سال در این استان مقاومت کرد که این مورد را می‌توان یکی از مهم‌ترین حوادث تاریخی ایران به شمار آورد. گویش مردم کلیبر ترکی بوده و آن‌ها به زبان شیرین ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند. مردم این شهر پیرو مذهب شیعه دوازده امامی هستند. به دلیل قرارگیری این خطه در مسیر گذر کوچ عشایر، اهالی این منطقه موسیقی مخصوص خود را دارند.
معرفی زیبایی های طبیعت کلیبر
شهر کلیبر دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری است که هر کدام از آن‌ها می‌تواند یکی از دلایل شما برای سفر به کلیبر باشد. در ادامه به معرفی زیبایی های طبیعت کلیبر و بهترین جاذبه‌های گردشگری آن پرداخته‌ایم.
جنگل ارسباران
در بین لیست زیبایی های طبیعت کلیبر جنگل ارسباران را می‌توان معروف‌ترین در بین باقی موارد دانست. این منطقه حفاظت شده دارای مساحتی نزدیک به 72 هزار هکتار است و در بخش جنوبی رودخانه ارس واقع شده است. جنگل ارسباران را می‌توان یکی از بکرترین جنگل‌های ایران به شمار آورد که در آن انواع گونه‌های گیاهان و حیوانات وحشی و اهلی دیده می‌شود. یکی از گونه‌های گوزن بومی در کشورمان به نام مرال که به گوزن قرمز و گاو کوهی نیز معروف است، در گذشته در جنگل‌های شمال ایران دیده می‌شده است ولی در حال حاضر نسل این گوزن‌های زیبا نابود شده و تنها گونه‌ای از آن در ارسباران دیده می‌شود.
دره مکیدی
در بین جنگل‌های ارسباران دره‌ای به نام دره مکیدی وجود دارد که مانند یک نگین در بین این جنگل زیبا می‌درخشد. در کنار این دره پارک جنگلی حصارشده‌ای به وجود آمده است که برای اطراق کردن و لذت بردن از دیدن این طبیعت زیبا بسیار مناسب است.
پل‌های خدا آفرین
دو پل تاریخی به نام خدا آفرین با فاصله کم از هم بر روی رودخانه ارس بنا شده‌اند. این پل‌ها دارای هندسه‌ی جالبی بوده و بسیاری برای بازدید از هندسه آن به این منطقه رهسپار می‌شوند.
آبگرم موتاللیق
یکی از مشهورترین چشمه‌های آبگرم در این خطه، آبگرم موتاللیق است که در روستای آبیش احمد واقع شده است. آب این چشمه آب گرم در زمره آب‌های بی کربنات سدیم قرار می‌گیرد. آب چشمه آبگرم موتاللیق به دلیل خواص درمانی متعددی که دارد در بین مردم دارای شهرت خاصی است. گفتنی است آب چشمه آبگرم موتاللیق به صورت لوله‌کشی به حمام‌ها منتقل می‌شود و مردم برای استحمام از آن استفاده می‌کنند.
منطقه حفاظت شده آینالو
منطقه حفاظت شده آینالو در 55 کیلومتری شهر کلیبر و در 15 کیلومتری روستای عاشقلو و یا ساحل ارس قرار دارد. این منطقه کوهستانی و جنگلی است و به دلیل آب و هوای فوق‌العاده و سرسبزی، گردشگران بسیاری برای لذت بردن از طبیعت زیبای آن به این منطقه سفر می‌کنند. بخش بزرگی از این منطقه توسط سازمان حفاظت از محیط زیست تور سیمی کشیده شده و در آن گوزن‌هایی نگهداری می‌شود که عموم مردم می‌توانند برای بازدید از این گوزن‌ها به این منطقه بروند. از طرف سازمان میراث فرهنگی و گردشگری چندین کانتینر در آینالو قرار گرفته است که مسافران می‌توانند به صورت رایگان از آن استفاده کنند. همچنین می‌توانید از چادر استفاده کرده و با کمپ زدن در این مکان شب را به سر کنید. از آن جایی که خوابیدن در شب در این منطقه کمی ترسناک است، بهتر است کمپ زدن را به صورت گروهی انجام دهید. از آن جایی که آب و هوای منطقه حفاظت شده آینالو کوهستانی است، در تابستان نیز هوای خنکی در این مکان در جریان است، پس لازم است لباس گرم با خود به همراه داشته باشید.
منطقه تاریخی قوبول دره سی
منطقه تاریخی قوبول دره سی یکی از عجیب‌ترین زیبایی های طبیعت کلیبر به شمار می‌رود. این منطقه محل اصلی زندگی بابک خرمدین بوده و در ارتفاعات آن غارهایی وجد دارد که هر کدام از آن‌ها ظرفیت 2000 نفر آدم را دارد و در زمان جنگ به عنوان پناهگاه استفاده می‌شده‌اند.
تپه باستانی اژدها داش
لشکرگاه هوراند از توابع شهر کلیبر بوده و در دشت آن تپه کوچکی به شعاع 15 متر و ارتفاع 1.5 متر وجود دارد. این تپه به اژدها داش معروف است که در لغت به سنگ اژدها معنی می‌شود. از این تپه باستانی و قدیمی قطعات مختلفی از سفال و سنگ چخماق به دست آمده است که باستان‌شناسان قدمت آن را به قرون اولیه هزاره اول نسبت می‌دهند.
عمارت طومانیانس
عمارت طومانیانس در روستای وینق که یکی از توابع شهرستان کلیبر است، قرار گرفته است. این عمارت زیبا دارای چشم‌انداز فوق‌العاده‌ای بوده و قدمت آن به دوره قاجار برمی‌گردد. عمارت طومانیانس دارای یک ایوان بزرگ و سراسری و چهار برج است و تزئینات آن از زیباترین تزئینات دوره خود بوده است. سبک معماری این بنا به سبک قلعه‌های قرن نوزدهم اروپا ساخته شده است. در کنار ورودی این قلعه سنگ‌نوشته‌ای قرار دارد که تاریخ بر روی آن سال 1907 میلادی را نشان می‌دهد.
قلعه بابک
قلعه بابک که به قلعه کلبیر، قلعه جمهور و قلعه بذ نیز معروف است، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های تاریخی این شهر زیبا محسوب می‌شود. این قلعه در گذشته پایگاه بابک خرمدین بوده است. گفتنی است باستان‌شناسان قدمت قلعه بابک را به دوره ساسانیان نسبت می‌دهند.
قلعه پیغام
یکی دیگر از مکان‌های دیدنی کلیبر قلعه پیغام است که در 10 کیلومتری جنوب شهر کلیبر و در نزدیکی روستای پیغام قرار گرفته است. در اطراف این قلعه رودخانه‌ای نیز دیده می‌شود که موجب شده قلعه پیغام وجهه زیبایی داشته باشد. به گفته باستان‌شناسان قدمت قلعه به دوره اشکانیان نسبت داده می‌شود. با توجه به نامی که این قلعه دارد می‌توان متوجه شد که مسئولیت آن در گذشته نگهبانی درب ورودی شهر کلیبر بوده است.
قلعه قهقهه
در روستای یافت از بخش هوراند شهرستان اهر، قلعه‌ای تاریخی به نام قهقهه و یا کهن دژ قرار دارد. در سمت شمال این قلعه منحصر به فرد هفت برج و بارو وجود دارد که با دیوارهای بندی محصور شده‌اند. برای ورود به این قلعه راهی تک نفره ساخته شده است. از قلعه قهقهه در دوره صفویه برای نگهداری مجرمین سیاسی استفاده می‌شده است، به همین دلیل به زندان قهقهه نیز معروف است.
سخن پایانی
شهر کلیبر را می‌توان بهشتی کوچک و خوش آب و هوا در دل استان آذربایجان شرقی دانست. در صورت سفر به این شهر، بازدید از زیبایی های طبیعت کلیبر را به هیچ عنوان از دست ندهید.
محمدحسن اسایش