زیگورات یکی از سبکهای معماری باستان در آسیای غربی است که برای ساخت اماکن و بناهای مذهبی از آن استفاده میشد. در این سبک، سازهها بهصورت هرمی و پلهپله ساخته میشدند. در ساخت این بناها، از بهترین خشتها و آجرهای گلی استفاده میشده است؛ زیرا این سازهها محل مقدسی برای نیایش و پرستش خدایان بودهاند. واژه زیگورات در معنای لغوی به معنای بالا رفتن به سمت آسمان است. واژه چغازنبیل نیز از دو بخش چغا و زنبیل تشکیل شده است. ساکنان و مردم محلی شهر شوش به تپههای غیرطبیعی و کم ارتفاع، چغا و به سبد نیز زنبیل میگویند. از این رو به این مکان که پیش از حفاری به شکل یک سبد وارونه بوده است، چغازنبیل گفته میشود.
بر اساس تحقیقات انجام شده، زیگورات چغازنبیل یا دوراونتاش اولین نیایشگاه و ساختمان مذهبی است که حدود ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد مسیح در ایران ساخته شده است. این نیایشگاه در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر باستانی شوش واقع شده است و بزرگترین زیگورات ساخته شده در ایران است. این بنا به دستور یکی از پادشاهان ایلام باستان به نام اونتاش گال ساخته شده است. در این عبادتگاه به پرستش ایزد اینشوشیناک میپرداختند.
ویژگیهای ظاهری نیایشگاه زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل یک بنای مربعی شکل است که حصارهایی دایره شکل نیز به دور آن کشیده شدهاند. این بنا در ابتدای ساخت، دارای ۵ طبقه و ارتفاعی حدود ۵۲ متر بود. اما اکنون از آن تنها ۲.۵ طبقه با ارتفاعی حدود ۲۵ متر باقی مانده است. این بنا پس از حمله پادشاه آشوریان دچار آسیب زیادی شد و بسیاری از بخشهای آن از بین رفت.